Greenwashing: Πράσινες ετικέτες που μπερδεύουν παρά βοηθούν

Σήμερα που το περιβάλλον και η κλιματική αλλαγή είναι κρίσιμα θέματα, το Greenwashing απλά μπερδεύει τους καταναλωτές και δημιουργεί προβλήματα εμπιστοσύνης.

Το Netflix κατά καιρούς έχει δημοσιεύσει στον κατάλογο του ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ. Κάποια ήταν εξαιρετικά, για παράδειγμα το Cowspiracy, ενώ κάποια άλλα ήταν μέτρια έως και επικίνδυνα, όπως το Social Dilemma. Ένα από τα πιο πρόσφατα έχει τον τίτλο Seaspiracy. Μιλάει περισσότερο για τις επιπτώσεις της αλιείας, όμως γίνεται αναφορά στο φαινόμενο του Greenwashing.

Ενώ σαν καταναλωτής γνώριζα για το Greenwashing, μου έκανε εντύπωση πόσο εύκολα μπορούμε να “πέσουμε” στην παγίδα. Βλέποντας ένα προϊόν και μια εταιρεία με πράσινα σύμβολα ή ετικέτες νομίζουμε πως είναι στην πραγματικότητα eco-friendly.

Επιστρέφοντας στο Seaspiracy, έγινε μια αναφορά στην ετικέτα “Dolphin Safe”. Αυτή είναι μια ετικέτα που χρησιμοποιείται στα προϊόντα αλιείας και στο ντοκιμαντέρ έγιναν αναφορές για το πόσο εύκολα μπορεί μια εταιρεία να χρησιμοποιήσει αυτή την ετικέτα.

Τι είναι το Greenwashing;

Σύμφωνα με το Investopedia, το Greenwashing είναι όταν μια εταιρεία προσπαθεί να πείσει τους πελάτες ότι το προϊόν και οι διαδικασίες της είναι φιλικές προς το περιβάλλον, με κάθε τρόπο, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι.

Φυσικά, δεν μιλάμε μόνο για την συσκευασία του προϊόντος και πως αυτή πρέπει να είναι ανακυκλώσιμη αλλά ακόμη και για τις εσωτερικές διαδικασίες της εταιρείας. Για παράδειγμα, λιγότερη χρήση χαρτιού στα κεντρικά γραφεία.

Ας πάρουμε για παράδειγμα μια εταιρεία που πουλάει σαμπουάν. Από την συσκευασία του προϊόντος έως και τις διαφημιστικές καμπάνιες, η εταιρεία μπορεί να προβάλει ότι είναι φιλικό προς το περιβάλλον ή και ακόμη απλά να “ντύσει” το προϊόν με πράσινα χρώματα για να μας δημιουργήσει αυτή την εντύπωση.

Αυτή η εταιρεία μπορεί στην πραγματικότητα να φροντίζει για το περιβάλλον, να καταφέρει να κάνει την συσκευασία 100% ανακυκλώσιμη και να φροντίζει οι προμηθευτές της να είναι επίσης eco-friendly. Όμως, αυτό έχει πολλές προκλήσεις, αλλαγές στις διαδικασίες και για αυτό άλλωστε έχει κάνει το greenwashing φαινόμενο.

Γιατί οι εταιρείες κάνουν Greenwashing;

Όλες οι εταιρείες βλέπουν πόσο “trend” γίνονται τα eco labels, ετικέτες που αναφέρονται στο πόσο “πράσινο” είναι ένα προϊόν και η εταιρεία που το παράγει. Σαν καταναλωτές, κάνοντας μια βόλτα σε ένα super market μπορούμε να δούμε πολλά προϊόντα με ενδείξεις eco-friendly.

Το κομμάτι του impact και της προσοχής του περιβάλλοντος είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των νέων γενιών όπου δείχνουν προτίμηση σε “πράσινα” προϊόντα. Έτσι, οι εταιρείες δεν μπορούν να αντισταθούν σε αυτή την τάση και κάποιες από αυτές προτιμούν τον σύντομο και πιο φθηνό δρόμο, που σαφώς και είναι το greenwashing.

Στην ερώτηση γιατί οι εταιρείες το προτιμούν οι απαντήσεις είναι πολλές και διαφέρουν από επιχείρηση σε επιχείρηση. Μια από τις απαντήσεις είναι πως είναι πιο φθηνό να προσθέσεις μια πράσινη ετικέτα στην συσκευασία παρά να αλλάξεις την διαδικασία παραγωγής του προϊόντος.

Όπως μπορείς να καταλάβεις το greenwashing δημιουργεί προβλήματα. Μπορεί μια εταιρεία να μας λέει πόσο πράσινο είναι το προϊόν και οι διαδικασίες της, αλλά αν στην πραγματικότητα δεν είναι τότε το προϊόν δεν θα μπορεί να ανακυκλωθεί ή με τις διαδικασίες της να συνεχίζει να καταναλώνει τεράστιες ποσότητες νερού και ρεύματος.

Επομένως μιλάμε για μια ικανοποίηση των καταναλωτών ότι υποστηρίζουν το περιβάλλον, απλά πιστεύοντας τις σχετικές ετικέτες και χωρίς η εταιρεία στην πραγματικότητα να κάνει κάτι για αυτό ή οι δράσεις που κάνει είναι πολύ λίγες και μικρές σε σχέση με το impact της.

Τι κάνουμε σαν καταναλωτές και τι σαν επιχειρήσεις; Και πως σχετίζεται η Κυκλική Οικονομία;

Σαν καταναλωτές προσπαθούμε να διαβάζουμε, να μαθαίνουμε και μην μένουμε απλά στην επιφάνεια διαβάζοντας πράσινες ετικέτες. Τι σημαίνει ότι ένα προϊόν είναι eco-friendly; Και πως μια εταιρεία είναι eco-friendly; Τι λένε οι σχετικές ενότητες στην ιστοσελίδα της;

Σαν επιχειρήσεις, δεν πρέπει να εστιάζουμε μόνο στην επικοινωνία αλλά και στην ουσία. Δεν χρειάζεται να λέμε και να προσθέτουμε στις αξίες μας τον σεβασμό προς το περιβάλλον αν ακόμη εκτυπώνουμε emails, δεν ανακυκλώνουμε ή δεν κάνουμε προσπάθειες μείωσης χαρτιού και πλαστικού στα γραφεία μας.

Το greenwashing είναι ένα πρόβλημα που έρχεται να δημιουργήσει την αίσθηση του “βοηθάω το περιβάλλον” στους καταναλωτές ενώ στην πραγματικότητα οι εταιρείες έχουν πάρει κάτι και το έχουμε βάψει πράσινο.

Κυκλική Οικονομία: Τι είναι και γιατί πρέπει να μας νοιάζει;

Μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο μέλλον; Ναι, και πρέπει να ελπίζουμε. Ανά τον κόσμο έχουμε δει εξαιρετικές πρωτοβουλίες κυκλικής οικονομίας. Μάλιστα και στην Ελλάδα έχουμε υπέροχα παραδείγματα. Σε ένα πρόσφατο επεισόδιο μας μιλάμε για την κυκλική οικονομία, τι είναι και πως αυτή βοηθάει για ένα βιώσιμο μέλλον.

Η κυκλική οικονομία στοχεύει στην επαναχρησιμοποίηση ώστε να μειωθούν τα απορρίμματα και τα σκουπίδια. Για παράδειγμα, στο επεισόδιο για την κυκλική οικονομία φιλοξενούμε την Salty Bag. Μια επιχείρηση με έδρα την Κέρκυρα όπου παίρνουν πανιά ιστιοπλοϊκών σκαφών και τα μετατρέπουν σε όμορφες τσάντες.

Όσο οι καταναλωτές ερευνούν περισσότερο ένα προϊόν πριν το αγοράσουν τόσο για το ίδιο το προϊόν και τον τρόπο παραγωγής του όσο και την εταιρεία πίσω αυτό αλλά και οι εταιρείες δείξουν αντίστοιχα ότι νοιάζονται στην πραγματικότητα για το περιβάλλον, φαινόμενα όπως το greenwashing θα τα βλέπουμε σε πολύ μικρότερη κλίμακα.

Originally published at https://businessundercover.gr on May 27, 2021.